NĂM 2024 CỦA TÔI LÀ: "SỐNG CHẬM MÀ CHẤT"

Xin chào các bạn,

   Những ngày cuối năm 2024 đang dần trôi qua để bước sang năm mới 2025 (dương lịch), trong khi bạn bè và người thân quay cuồng với vòng xoáy công việc, lo cơm áo gạo tiền thì tôi dành thời gian yên tĩnh một mình để nhìn nhận lại mọi thứ trong năm. 

“Năm qua tôi đã làm gì”

Cho người sinh ra tôi

Năm qua tôi đã làm gì

Cho người yêu thương mình

Năm qua tôi đã làm gì

Cho người nâng đỡ tôi

Và năm qua tôi đã làm gì

Cho những mối quen thân tình

Giờ là lúc nhìn lại xem một năm phải trải qua

Buồn vui thế nào có giận hờn, có thứ tha

Hài lòng hay thất vọng, trưởng thành hơn hay vẫn ngây ngô

Như lúc ban đầu...

Dù là như thế nào, dù mọi điều đã có ra sao

Chỉ cần ngoảnh lại một nụ cười vẫn nở trên môi

Thành công thất bại chỉ là chuyện năm cũ thôi

Đón chào năm mới...”

- Trích bài hát “Năm qua tôi đã làm gì” của Nhạc sĩ Bùi Công Nam -

Link: NĂM QUA TÔI ĐÃ LÀM GÌ

Những giai điệu trong bài hát “Năm qua tôi đã làm gì” văng vẳng trong đầu tôi khi bắt đầu viết về những gì đã qua, lời bài hát quá ý nghĩa, sâu sắc chạm tới sâu thẳm trái tim giúp bản thân tôi có thêm động lực đối diện với chính bản thân mình. 

Nếu chọn lựa một cụm từ để nói chung về năm 2024, tôi nghĩ năm nay là một năm “sống Chậm mà Chất” theo đúng nghĩa nếu so sánh với mấy chục năm qua. Phải công nhận rằng 2024 là năm có nhiều điều khác biệt mà tôi phải trải qua trong đời và phải chấp nhận mọi thứ theo như vũ trụ đã an bài. Sau đây là một số điều tôi rút ra cho mình, coi đó là những bài học trải nghiệm đáng giá trong đời, tôi xin chia sẻ tại đây để sau này xem lại và hi vọng sẽ giúp ích được cho ai đó hữu duyên đọc được. 

“SỐNG CHẬM MÀ CHẤT” 

THEO ĐỊNH NGHĨA CỦA TÔI LÀ:

(1) Toàn tâm, toàn ý cho Gia đình

   Sau mấy chục năm cuộc đời, năm nay là lần đầu tiên tôi có được cảm giác mình là người của gia đình và nói đúng hơn là tôi cố gắng học cách trở thành Người của gia đình. Từ bé tới lớn tôi luôn tự cho rằng bản thân có năng lực kiếm tiền nên phù hợp với công việc bên ngoài xã hội hơn là công việc nhà. Tôi không thích các công việc nội trợ như đi chợ, nấu ăn, lau dọn nhà cửa, cúng giỗ hay đưa đón và chăm sóc con cái. Tôi không “chống chỉ định” hay “ghét bỏ” gì nhưng tôi chỉ đam mê công việc ngoài xã hội của bản thân, tôi có thể làm việc ngày đêm không thấy chán và sẵn sàng bỏ qua các vấn đề sức khỏe, giấc ngủ của con hay những buổi cà phê cùng bạn bè. Dĩ nhiên, trong đời sống tôi vẫn hoàn thành các công việc gia đình ở mức “bình thường” nhưng thật sự vì trách nhiệm chứ không phải “đam mê”. Sau thời gian dài đi làm tôi đã biến mình thành người nghiện công việc (Work holic) rồi quên mất rằng: cuộc sống còn nhiều điều giá trị khác ngoài công việc. Tôi muốn nhấn mạnh chữ “công việc” mà không phải chữ “tiền bạc” bởi vì với bản thân tôi thì được làm điều mình thích là giá trị nhất và cứ cống hiến hết mình trước rồi cái gì đến sẽ đến. Nếu ai đó nghĩ rằng có thể đưa ra một con số thu nhập cao để bảo tôi làm việc cho họ mà tôi thấy người đó không có “Tâm - Tầm” và không phải việc tôi thích thì tôi cũng từ chối không tiếc. Tôi mất một năm suy nghĩ quyết tâm buông bỏ bớt công việc, một năm thích nghi với môi trường mới và một năm học cách toàn tâm toàn ý cho Gia đình. Thật xấu hổ khi nghĩ lại quãng thời gian triền miên tôi về nhà lúc 20 giờ tối hàng ngày thậm chí là 23 giờ đêm, ngồi ăn một mình và tắm gội xong lên giường ngủ luôn, không còn đủ sức quan tâm tới bố mẹ, chồng con hôm nay làm gì. Thật đáng tiếc nếu nhắc lại quãng thời gian là hơn chục năm ấy tôi bỏ lỡ bao nhiêu bữa ăn tối với gia đình, bỏ lỡ bao nhiêu lần tham gia các hoạt động với gia đình. Tôi không thật sự thấu hiểu rằng sự gắn kết của gia đình là quan tâm, chia sẻ, gần gũi nhau trong hoạt động hàng ngày chứ không phải chỉ mang tiền về là xong, không phải là có vị trí ở xã hội là xong. 

   Khi thực hiện các bước chuyển đổi kế hoạch biến mình từ “người nghiện việc” sang “người nghiện gia đình” tôi tự nghĩ, tự quyết và không ai trong gia đình phán xét vì ai cũng mong tôi cân bằng cuộc sống hơn và tôi mất nhiều thời gian cho việc thay đổi ấy đến giờ. Tôi buộc bản thân chấp nhận bỏ hết các cơ hội công việc làm ở xa nhà, các công việc hay phải làm thêm ngoài giờ, hay đi công tác và chấp nhận tiền kiếm ít đi thậm chí con số thấp hơn chục năm trước tôi đi làm để có thời gian cho bản thân và gia đình. Sự khó khăn tôi gặp phải trong quá trình chuyển đổi bản thân là tìm kiếm công việc phù hợp, là tiền bạc giảm đi mà các hạng mục của gia đình vẫn phải chi trả, là suy nghĩ tiếc nuối một thời “bùng nổ” trong cuộc việc, là sự so sánh giữa mọi thứ cũ đã đạt được với cái mới mẻ chưa có gì, là sự nhìn nhận đánh giá của mọi người xung quanh về vị trí của mình trong xã hội…hơn hết là sự sợ hãi trong chính bản thân mình nếu lựa chọn sai đường, tự mình đi thụt lùi lại trong khi mình đang phát triển định hướng nghề nghiệp rất tốt.

   Thời gian trôi đi và tôi dần thay đổi được tâm thức của mình, chưa dám nói là 100% nhưng thêm thời gian nữa chắc bản thân thích nghi được. Lần đầu tiên tôi có được cảm giác rất hạnh phúc khi đưa đón con đi học, song hành với con từng giấc ngủ mỗi ngày. Lần đầu tiên tôi có thể đi cùng bố mẹ lo giỗ chạp nội ngoại đầy đủ, chăm lo các hoạt động của gia đình và giúp bố mẹ, anh chị em trong nhà khi có việc cần. Tôi không phải lo lắng mỗi sáng vội vàng giục con nhanh chóng dậy đi học và đi làm cho kịp, không còn thường trực giấc mơ về “sếp và công việc”, không còn phải ngồi xe máy 2 tiếng mỗi ngày đi làm trên con đường tắc nổi tiếng cả nước, không còn về muộn mỗi tối ngồi ăn cơm một mình và né tránh được môi trường độc hại trước đó. 

   Kết quả chỉ là mấy điều vô cùng nhỏ nhặt và rất đỗi bình dị vậy đó mà với tôi thì thật khó khăn mới có thể nhận ra. Năm nay, tâm trí của tôi đã thuộc về gia đình và tôi thật sự thấy quý trọng thời gian dành cho gia đình hơn khi ngoài kia xã hội đang biến động từng phút giây và ai cũng sống vội. Ngày càng nhiều giá trị truyền thống của gia đình bị thay thế bởi những thứ hiện đại, hào nhoáng thì tôi lại càng thấy thích những thứ bình dị, giản đơn, thân thuộc hơn.

   Nhớ mãi câu nói của bố giúp tôi có thêm động lực buông bỏ:“Con cố gắng về sớm mỗi ngày ăn cơm tối với gia đình, sống chậm lại một chút”. 

   Nhớ lời khuyên nhủ của sếp cũ giúp tôi bớt áy náy khi không ưu tiên công việc: “Sức khỏe bản thân là số 1, Gia đình là số 2, Công ty là số 3. Nếu có gì xảy ra thì ưu tiên số 1 và số 2 chứ không phải số 3”. 

   Nhớ hành động của chồng giúp tôi bớt tiếc nuối công việc, địa vị lẫn tiền bạc: “Thắp hương cảm ơn trời phật khi biết tôi xin nghỉ việc ở công ty”. 

Những điều nhỏ bé tôi nhận ra sau chuỗi thời gian dài khiến tôi phải thay đổi, tôi chẳng cần ai ghi nhận điều gì thay đổi ở tôi, chỉ cần tâm tôi thấy ổn là đủ. Hi vọng tôi sẽ giữ vững được điều này trong thời gian năm mới. Thật khó nhưng sẽ cố gắng thêm vì gia đình luôn bên cạnh! Tiền bạc, sức khỏe mất đi cũng sợ nhưng không sợ bằng mất gia đình. 

(2) Dành thời gian hồi phục “Sức khỏe”

   Sau mấy chục năm cuộc đời tôi mới chịu tập thể dục mỗi ngày tầm 30 – 45 phút và đăng ký đi học bơi để duy trì sức khỏe khi bác sĩ nói không có cách nào khác. Từ bé đến lớn, tôi làm gì có cái "khái niệm tập thể dục", vừa là nhiễm “truyền thống gia đình” vừa là “lười” với đủ các thứ lý do chính đáng. Thời sinh viên thì lý do học hành đêm muộn cày tới sáng, thời đi làm thì toàn công ty xa nhà di chuyển mất 2 - 3 tiếng mỗi ngày cả kể đi sớm, về đúng giờ thì vẫn thành muộn so với mọi người. Làm việc điên cuồng, ăn uống không đúng giờ, dồn hết tâm sức vào công việc nên chỉ muốn ngủ và ngủ, không nghĩ tới việc thư giãn cái “tâm hồn, thể xác” đang già đi từng giây. Mỗi lần nghỉ ở một công ty nào đó là sức khỏe sa sút thêm cho tới khi nó biểu tình không chịu nổi nữa là lúc gục hẳn, phục hồi một thời gian xong thấy ổn thì lại cày cuốc tiếp. Mọi người vẫn chê trách: “nếu mà kể danh sách bệnh lặt vặt ra thì chắc đạt giải nhất, bao nhiêu tiền bạc kiếm được đi làm là biếu bệnh viện hết”. Ngẫm mà đúng, tôi không biện minh được. 

   Năm 2023 đầu tư thuốc thang, điều trị châm cứu hàng ngày theo lộ trình bác sĩ đông y tốn kém tiền bạc, công sức, thời gian mà không khỏi dứt điểm nên tôi mới bắt đầu chịu tập thể dục vào năm 2024. Việc không phải di chuyển 2 - 3 tiếng trên xe đi làm mỗi ngày, việc không phải ngồi làm việc trên ghế lâu 8 - 10 tiếng mỗi ngày, việc tập thể dục đều đặn, việc không phải bế con nhỏ… tất cả đã giúp tôi giảm bớt bệnh tật. Cho tới ngày hôm nay thì chỉ đỡ chút thôi nhưng mừng là chưa nặng hơn. 

   Từ năm 2021 tới 2024, không chỉ có bản thân mà người thân trong gia đình tôi cũng liên tiếp gặp hết bệnh này tới bệnh khác, nhiều khi thấy quẫn quá vì nó rơi trùng vào một lúc rất lao lực. Bao nhiêu thời gian, tâm sức là dồn hết để chăm sóc, lo liệu chứ không còn đầu óc tính toán làm ăn kinh tế. Chuỗi ngày lao đao vì sức khỏe của tôi và người thân cũng đang dần trôi qua, tôi không tin ai khổ mãi được và cũng phải nghĩ vậy để đối diện và chiến đấu chứ nếu không tinh thần của cả nhà đi xuống. “Gia đình nào chẳng có lúc khó khăn huống chi gia đình mình êm ấm bao lâu rồi, chỉ cần mọi thành viên đoàn kết” là câu nói của bố giúp tôi bừng tỉnh. Tôi đã thấu hiểu giá trị của “sức khỏe” và nếm trải đủ mọi cung bậc cảm xúc nên giờ dịp sinh nhật, dịp tết tôi chỉ có chúc mọi người hai chữ “sức khỏe” hoặc “bình an”. 

Mong rằng năm 2025 tôi tiếp tục chuyên cần tập thể dục và người thân cũng bớt mệt mỏi, ốm đau. “Đầu tư thời gian cho sức khỏe luôn là đầu tư có lợi”. 

(3) Dành thời gian trau dồi kiến thức

   Trong những năm đi làm siêu bận rộn thì bản thân tôi cũng phải đọc, phải học nhiều qua thực tế lẫn các chương trình khác nhưng có phần bắt buộc, còn cái tôi muốn nhấn mạnh ở đây là “tự giác học”. Tiếp nối năm 2023 thì năm 2024 tôi tiếp tục tự đăng ký học riêng và học qua mạng với Coach & Mentor để hiểu biết hơn về nghề và kết nối rộng rãi hơn trước nhằm học hỏi kinh nghiệm từ mọi người, tôi đã chịu nghe chủ động những gì mình không thích với tinh thần tích cực, tôi đã chịu nạp thêm các kiến thức về lịch sử, chính trị, kinh tế, phật pháp mà trước đó tôi thường không xem nhiều. 

   Ngoài ra, trong năm nay tôi vẫn cố gắng duy trì thói quen đọc sách như mọi khi. Thật sự, số lượng cuốn sách tôi đã đọc trong năm nay ít hơn hẳn 2023 nhưng nó có giá trị tạo động lực hơn nhiều, đâu đó có phần chuyển đổi nhận thức của tôi về công việc, về cuộc sống bao gồm khía cạnh vật chất lẫn tinh thần. Hiện còn những cuốn sách dang dở chưa đọc xong nhưng tôi sẽ cố gắng hoàn thành hết trong năm 2025 và chưa đặt mục tiêu mới thêm.

(4) Dành thời gian để R&D thị trường làm dự án riêng

   Sau nhiều biến động của cuộc sống cá nhân, công việc ở công ty thì tôi đã có tư tưởng làm riêng khi được một vài người bạn khuyến khích. Có thể với nhiều người thì đây là điều quá bình thường, nhưng phải thừa nhận là cả đời tôi chưa bao giờ có cái tư tưởng này. Vì tôi có kinh nghiệm nên tôi tự thấy bản thân không có đầy đủ tố chất của một người làm kinh doanh, tôi cũng thừa hưởng tư duy của bố mẹ là đi làm nhà nước ổn định hơn, kinh doanh vất vả. Tôi lao lực vất vả bao nhiêu cũng không thể so sánh với độ vất vả của người làm chủ: “Làm chủ là làm cả chủ nhật”. Tuy nhiên, trước ngã rẽ cuộc sống thì tôi cũng chậm dãi đưa ra các phương án để mình lựa chọn chứ không vội vàng hoặc không áp lực việc này. Tôi đã mất khá nhiều thời gian cho R&D lĩnh vực tôi có thể đầu tư làm và khi phân tích thị trường không hiệu quả thì tôi cũng dừng lại chứ không cố gắng chứng tỏ bản thân hoặc ném tiền vào rủi ro. Tôi chỉ muốn nhấn mạnh cái tư tưởng của mình đã phần nào thay đổi theo thời gian khi cuộc sống thay đổi và đấy là điều quan trọng. Năm 2024 tôi đã thất bại sau khi khảo sát 3 mảng đầu tư vì thị trường chưa tốt, vì người làm cùng chưa hợp nhưng tôi sẽ giữ tinh thần này trong năm 2025 để xem bản thân mình có làm được gì hay không. Đây cũng coi là một bước đi mới trong đời của mình. 

(5) Dám làm những điều mình thích

   Năm 2024 là năm đầu tiên trong đời dám nghĩ và dám dành thời gian ra thực hiện vài điều bản thân đã thích từ ngày xưa nhưng chưa có động lực, cơ hội làm. Nhiều lý do để biện minh cho việc không làm ví dụ như: nghĩ nó viển vông, nghĩ nó không mang lại hiệu quả tài chính, nghĩ nó mất thời gian chưa kể bận rộn công việc, con cái, gia đình… 

   Sau bao năm, việc biến ý nghĩ thành hành động đã giúp tôi cảm giác được trải nghiệm thật ý nghĩa, không phải lúc này thì là bao giờ, dù cho có thất bại hay mọi người phán xét đi chăng nữa thì ít nhất tôi cũng thu gặt được “kinh nghiệm” trong đời. Bao nhiêu năm sống trong khuôn khổ của quy định, của định kiến gia đình, của tư duy chuẩn mực đã khiến tôi e ngại làm những điều “bất thường”. Xin chia sẻ một số điều “bất thường” mà tôi đã làm trong năm. 

Một là, tôi đã bắt đầu sáng tác Thơ theo thể tự do để chia sẻ tâm tư, góc nhìn của bản thân về mọi thứ xung quanh mà tôi đã đọc, xem hay trải nghiệm trực tiếp. 

Tổng số bài mới sáng tác năm 2024 là hơn 60 chưa bao gồm các bài cũ từ nhiều năm trước viết nhưng “giữ kín”. Thật sự, tôi có thể viết truyện dài nhưng do bệnh lười âm ỉ và làm chưa tốt các việc hiện tại nên tôi chưa dành thời gian để nghiên cứu, thực hiện. Trong năm 2025, tôi sẽ cố gắng tiếp tục công việc này cho đến khi nào tôi cạn kiệt năng lực sáng tác. Hi vọng năng lực viết sẽ tăng lên và có giá trị nào đó cho ai đọc được chứ không chỉ là những con chữ thoáng qua. 

Hai là, tôi đã xây dựng trang web trên blogpost, một kênh youtube để đăng tải các nội dung mà bản thân đã viết. 

Để làm được vậy tôi cũng phải dành nhiều thời gian tự tìm hiểu, học hỏi về các tools, app, marketing… nhưng tôi thấy thật sự xứng đáng với trải nghiệm này bất kể kết quả ra sao. 

Ba là, tôi đã rút gọn lại các mối quan hệ không cần thiết. Ví dụ tôi đã xóa (remove) nick của gần 300 bạn bè trên Facebook nếu lâu không liên hệ hoặc không có tương tác trong đời thật mặc dù trước đó thì tôi cũng đã cố gắng hạn chế kết bạn “dễ dãi” trong 15 năm. Tôi vẫn giữ tiêu chí cũ: Facebook là nơi chia sẻ nội dung cá nhân tôi thích cho dù nó “tào lao” ra sao cũng không ngại bị phán xét. Tôi không có nhu cầu kết bạn nhiều kiểu 1K 2K mà tới lúc muốn xả xì chét, riêng tư thì sợ không dám đăng. Trong năm 2025, tôi sẽ tiếp tục tập trung vào những mối quan hệ “giá trị”, dành thời gian quan tâm hơn đến những ai thật sự tôi trân quý. 

Bốn là, tôi đã học cách cai sử dụng điện thoại, mạng xã hội như FB, zalo… 

Tất cả những gì tiêu tốn thời gian vô bổ, hại sức khỏe thì tôi học cách cai dần. Tôi học hỏi điều này từ em gái của mình sau khi nhận ra bản thân tôi đã sử dụng quá nhiều mạng xã hội, nhiều zalo hơn khi làm ở công ty VN. Vốn dĩ các công ty nước ngoài mà tôi làm đều là R&D nên nghiêm cấm hết các loại hình FB, zalo, gmail, web mạng ngoài… nên tôi không có thói quen dùng điện thoại hoặc lướt mạng trong giờ làm việc, nhưng ở công ty VN thì không có quy định, hệ thống, sếp còn yêu cầu sử dụng kênh zalo cho ngon, bổ, rẻ. Hệ quả là có những khoảng thời gian tôi bị tẩu hỏa nhập ma với việc dùng zalo để xử lý mọi thứ, cầm điện thoại chỉ muốn ném xuống đất không muốn xem. 

Năm 2024, sau một thời gian cai nghiện thì tôi đã giảm thiểu được khá nhiều “thời gian vô bổ”. Có thể cả ngày tôi vẫn ngồi máy tính nhưng không phải là để vào mạng xem linh tinh mà tôi sẽ học hỏi kiến thức nào đó có giá trị ấm vào thân. Trong năm 2025, tôi sẽ cố gắng cắt giảm thêm thời gian dùng các thiết bị điện tử, cắt giảm lướt mạng để không lãng phí thời gian. 

Năm là, tôi đã bắt đầu dịch sách sau nhiều năm “thích nhưng lười nhích”. 

Thời nay với công nghệ AI rồi Chatgpt hoành hành thì nghe vẻ dịch sách đúng là “thừa thãi” nhưng với trải nghiệm thực tế thì tôi đánh giá AI còn xa mới đạt được độ chuẩn xác nhất là động tới tiếng Việt, Trung, Hàn (Thực tế nó dịch tiếng anh thì chuẩn hơn nhưng dịch cái khác còn sai, lỗi nhiều), đặc biệt hơn công cụ này còn nhiều năm nữa mới có thể thay thế được “cảm xúc” của con người khi đọc, khi dịch tác phẩm. Tôi đặt mục tiêu trong năm 2025 sẽ dịch xong và xuất bản sách lần đầu tiên. Hi vọng tôi duy trì được ngọn lửa này cho tới khi hoàn thành.

Bạn thân mến! 

   Đọc tới đây, chắc hẳn bạn đã hình dung định nghĩa “sống Chậm mà Chất” của tôi trong năm 2024 là như nào. Những gì tôi chia sẻ không phải là tất cả mọi thứ tôi đã trải qua trong năm, nhưng tôi nghĩ rằng chỉ viết bằng này là đủ. Tôi hi vọng thông qua nội dung mà tôi chia sẻ ở trên, nếu ai hữu duyên đọc được cũng sẽ thu nhận đôi chút giá trị cho riêng mình dù chỉ là sự đồng cảm, dù chỉ là một cái “chột dạ” xem lại bản thân… tất cả đều rất quý giá. 

   Còn vài tiếng nữa thôi là năm dương lịch 2024 kết thúc, ngày mai sẽ là 01/01/2025 (thứ 4) và cả thế giới này sẽ bắt đầu năm mới. Mọi kế hoạch trong năm tới dù chưa rõ ràng như kỳ vọng nhưng hãy để thời gian suy ngẫm, quyết định và thực hiện rồi cùng nhìn lại vào cuối năm 2025.  

   Trong đầu tôi bất chợt nhớ đến tiêu đề hai cuốn sách mà tôi đã đọc: “Bước chậm lại giữa thế gian vội vã” và “Yêu những điều không hoàn hảo”, tôi nghĩ rằng có thể lấy nó làm slogan cho mình trong năm 2025. 

   Thương chúc tất cả mọi người (dù lạ hay quen) đều đạt được nhiều thành tựu như bản thân kỳ vọng trong năm mới. Hãy gạt bỏ mọi ưu phiền trong 2024 để tiến vào năm mới chủ động, tích cực và tinh tấn.

"CẢM ƠN GIA ĐÌNH ĐÃ LUÔN CHE CHỞ TÔI

 CẢM ƠN BẠN BÈ ĐÃ LUÔN NGHE TÔI CHIA SẺ

CẢM ƠN NGƯỜI XA LẠ ĐÃ GIÚP TÔI MỞ RỘNG LÒNG TỪ BI

 CẢM ƠN GIAI ĐOẠN KHÓ KHĂN ĐÃ GIÚP TÔI TRƯỞNG THÀNH

CẢM ƠN THỜI GIAN ĐÃ GIÚP TÔI "SỐNG CHẬM".

-- CẢM ƠN VÌ NĂM 2024 ĐÃ ĐI QUA --